وقتی مردم به منابع طبیعی محدود و با ارزش فکر می‌کنند ، نفت اولین چیزی است که به ذهن آنها خطور می‌کند. امکان مصرف تمامی نفت خام به عنوان یک منبع رو به اتمام و غیرقابل تجدید وجود دارد و در برهه‌ای از زمان ، به نقطه “اوج نفت” ، به یک نقطه بدون بازگشت ، یعنی حداکثر میزان استخراج آن می‌رسیم ،  که البته گفته می شود از این مرحله عبور کرده‌ایم.

این نکته ، به خصوص در اینجا که مرکز تولید نفت جهان می‌باشد ، به خوبی مورد بحث قرار گرفته است.

اما آب چطور؟  این یک انرژی تجدید پذیر است که نهایتاً به وسیله عوامل طبیعی ، به آرامی دوباره جایگزین می‌شود. شاید به همان اندازه که جهان خود را درگیر کاهش میزان سوخت های فسیلی کرده است ،بهتر باشد که ما نگران آب هم باشیم ، زیرا آب منبعی است که برای بقای زندگی انسان ، بسیار حیاتی‌تر است.

آیا آب نیز با افزایش تقاضا و کاهش عرضه دچار افزایش قیمت شده و در همان مسیر نفت قرار می گیرد ؟ ما در جهان ، با بحران آب ، سیستم تخلیه فاضلاب و بهداشت روبرو هستیم که توسط مسائل اجتماعی ، فقر ، نحوه دستیابی و بیماری‌های همه‌گیر تشدید شده است. در حقیقت ، مدیر بخش اطلاعات ملی ایالات متحده آمریکا تخمین می‌زند که در سال 2030 ، 40% از آب قابل استفاده جهان مصرف خواهد شد.

این کمبود ، از لحاظ اقتصادی ، باعث می‌شود که از آب به عنوان یک واحد پولی استفاده شود. شاید کشورها ، دولت‌ها و مصرف‌کنندگان باید نگاهی آینده‌نگرانه نسبت به ارزش زیرساخت‌ها ، مدیریت و تأمین آب داشته باشند تا از عهده هزینه‌های وارده به مشاغل و مصرف‌کنندگان بربیایند.

گران‌تر شدن نرخ آب ، باعث تحریک افرادی می‌شود که تحت فشار کمبود آب زندگی می‌کنند و حتی در مناطقی که از قبل در شرایط خوبی به سر نمی‌بردند ، وضعیت بدتر شده است.

به عنوان مثال ، سه سال پیش ، سازمان ملل هشدار داد که حدود 5 میلیارد نفر تا سال 2050 با بحران کمبود آب مواجه خواهند شد. این کمبودها تنها به کشورهای در حال توسعه یا اقتصادهای نوین محدود نمی شود.

تجربه سخت Cape Town را فراموش نکنیم که پس از سه سال بارندگی ضعیف در سال 2018 ،  سه ماه با فقر آب مواجه بود. جنبشی برق‌آسا برای کاهش مصرف آب در سراسر کشور از بروز یک فاجعه جلوگیری کرد ، اما این بحران هنوز در آفریقای جنوبی به طور گسترده‌ای پابرجاست.

هنگامی که آن گزارش در سال 2018 توسط سازمان ملل منتشر شد ، Jonathan Farr ، تحلیلگر ارشد سیاست‌گذاری محیط زیست در خصوص حفظ امنیت آب و تغییرات آب و هوایی بر بحران جدی آب در جهان تأکید کرد. وی افزود که این گزارش به عنوان یک هشدار است که آب ، محدود و حیاتی می‌باشد و باید به خوبی حفظ شود.

به گفته Farr :  « تأثیر تغییرات آب و هوایی باعث می‌شود که میزان تأمین آب برای آینده ، کمتر قابل پیش‌بینی باشد و این مسئله منجر به مدیریت دقیق آب ، در اولویت قرار دادن استفاده خانگی و اطمینان از برآورده شدن نیازهای ضروری افراد می شود ».

حدود 844 میلیون نفر ، دسترسی آسان به آب ندارند ، یعنی  از هر 9 نفر ، یک فرد به این بحران دچار است.

ما می دانیم که بخش کشاورزی ، صنعت و طبقات ثروتمندتر در سطح جهان ، خیلی بیشتر از سهم عادلانه خود ، از آب استفاده می‌کنند.

علاوه بر این ، مطالعات نشان می دهد رودخانه های دجله و فرات که در غرب ایران واقع هستند ، به سرعت در حال از دست دادن آب های زیرزمینی می باشند. پس از آن ، کشور هند در این وضعیت قرار دارد.

بدون آب سالم ، مردم از دسترسی به فرصت هایی که باید همگان در هر جائی از آن برخوردار باشند ، محروم خواهند شد. اکثر جوامع به دلیل نداشتن آب سالم ، دچار عقب‌ماندگی شده‌اند در حالی که سایر جوامع رشد کرده‌اند. همچنین آمار نشان می‌دهد که 90 درصد از حوادث طبیعی جهان مربوط به آب است.

در سال 2015 ، رهبران جهان متعهد شدند که تا سال 2030 ، به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل دست یابند. هدف 6 بر روی مسئله آب و فاضلاب متمرکز است. با این حال ، برخی از کشورها برای رسیدن به این هدف ، سال‌ها  و چه بسا قرن‌ها در تلاش هستند.  

مسئله بحران

بحران آب ، مانند تغییرات آب و هوایی ، یک مسئله نگران کننده است اما هر یک از ما می‌توانیم برای تغییر این شرایط اقدام کنیم و همانند موضوع تغییرات آب و هوایی ، دولت‌ها ، شرکت‌ها و افراد می‌توانند برای تغییر روند جاری ، دست به کار شوند.

آب ، یا بهتر است بگوییم کمبود آب ، باعث مهاجرت شده است . بر اساس شواهدی که اوایل سال جاری مشخص شد ، طوفان Eloise  که موزامبیک  را درنوردید ، بین 100,000 تا 400,000 تن را آواره کرد. دانشگاه سازمان ملل پیش بینی کرده است که تا سال 2050 یک میلیارد نفر از مردم مهاجرت خواهند کرد که بیشتر به دلیل خشکسالی ، سیل ، دسترسی ناامن و نامطمئن به آب خواهد بود.

جای تعجب نیست و یا شاید این یک نتیجه‌گیری منطقی باشد که فکر کنیم مسائل مربوط به آب ، منجر به مشکلات مهاجرت ، فقر بیشتر و در نهایت جنگ می شود. استفاده از آب به عنوان ارز ، ممکن است که فقط نقطه شروع کار باشد.

تکنولوژی ، یک عنصر مهم در جنگ برای ذخیره آب است. به عنوان مثال ، “داده‌های بزرگ” ، با استفاده از قدرت عظیم کامپیوتر برای تجزیه و تحلیل و پیش‌بینی مسائل مربوط به منابع آب ، می‌تواند به ما در درک مسیرهای جریان‌ آب ، مصرف آن و کاهش بالقوه خشکسالی کمک کند.

وقت آن است که بیشتر از آنچه که می‌توانیم ، فکر کنیم و بفهمیم چگونه می‌توانیم به عنوان مردم این سیاره برای رسیدگی به پروژه‌های مربوط به حفظ آب ، گرد هم آییم. چگونه می‌توانیم برنامه‌ریزی کنیم و آب را به صورت برابر توزیع کنیم. ما برای حل مشکلات ناشی از ویروس کرونا ، به سرعت متحد شدیم و حال زمان آن فرا رسیده که بحران آب را با همان احساس مسئولیت ، رفع کنیم. 

علی سجوانی ، مدیر کل اجرائی DAMAC Properties